شب یلدا به یاد ماندنی

یکی از رسومات گذشته بسیار دور در ایران رسمی با عنوان «شب یلدا» می باشد و اینگونه که در منابع تاریخی آمده است : مراسم شب یلدامربوط به آئین مهرپرستی (میترائیسم) است که بر اساس آن پیروان میترا معتقد بودند که خدای مهر یا میترا ( که در واقع همان خدای خورشید است) در طولانی تر شب سال از دنیا می رود و مردم برای زایش دوباره او می بایست شب تا صبح را به جشن می پرداختند. البته معنای کنونی آن متفاوت است کلمه «جشن» تغییر یافته کلمه «یشن» و «یسن» و در اصل «یسنا» بوده است که در واقع یسنا قسمتی از کتاب اوستاست که مربوط یه عبادات است پس جشن به معنای عبادت است . بنابراین باید دقت کنیم که در ابتدا برای زایش دوباره مهر یا میترا به عبادت می پرداختند که البته با آمدن حضرت زرتشت (ع) آئین مهرپرستی که پیش از آن به صورت رسمی وجود داشت تا حدودی از بین رفت. ولی از آن جایی که در طی نبردهای ایران با کشورهای دیگر از جمله روم این آئین به روم راه پیدا کرد و آئین مهرپرستی در سراسر جهان به طور رسمی اجرا می شد . 

شب یلدا چیست ؟ 

شب یلدا یا شب چله یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است که از زمان‌های بسیار دور در میان ایرانیان برگزار می‌شود. این جشن در واقع در طولانی‌ترین شب سال است که در آخرین روز پاییز و آغاز زمستان اتفاق می‌افتد. در شب یلدا مردم ایران دور هم جمع می‌شوند و با خوردن خوراکی‌های مخصوص و انجام برخی رسوم و آداب و رسوم این شب را جشن می‌گیرند.

آداب و رسوم شب یلدا

از جمله رسوم شب یلدا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• میل کردن خوراکی های شب یلدا : در شب یلدا مردم ایران خوراکی‌های مخصوصی می‌خورند که بیشتر آن‌ها نمادین هستند. از جمله این خوراکی‌ها می‌توان به انار، هندوانه، آجیل، خرما، انجیر، سیب، کشمش، تخمه، بادام و گردو اشاره کرد. خوراکی‌های شب یلدا هر کدام نماد و مفهوم خاصی دارند. در ادامه به بررسی نماد هر یک از این خوراکی‌ها می‌پردازیم:

  - انار : انار یکی از نمادین‌ترین خوراکی‌های شب یلدا است. این میوه به دلیل رنگ قرمز و دانه‌های فراوانش، نماد برکت، شادی و باروری است. همچنین، انار به دلیل خواص دارویی و درمانی فراوانی که دارد، در شب یلدا بسیار مورد توجه است.

  - هندوانه : هندوانه نیز یکی دیگر از خوراکی‌های محبوب شب یلدا است. این میوه به دلیل رنگ قرمز و طعم شیرینش، نماد شادی، سرزندگی و شادابی است. همچنین، هندوانه به دلیل آب فراوانی که دارد، در شب یلدا که طولانی‌ترین شب سال است، مورد توجه قرار می‌گیرد.

  - آجیل : آجیل از جمله خوراکی‌های خوشمزه و مقوی است که در شب یلدا جایگاه ویژه‌ای دارد. این خوراکی نماد فراوانی، برکت و نعمت است. همچنین، آجیل به دلیل پروتئین و فیبر فراوانی که دارد، در شب یلدا که طولانی‌ترین شب سال است، مورد توجه قرار می‌گیرد.

   

• قصه‌گویی و شاهنامه‌خوانی: در شب یلدا بزرگان فامیل برای کودکان و نوجوانان قصه می‌گویند یا شاهنامه می‌خوانند. این کار باعث می‌شود که کودکان و نوجوانان با فرهنگ و ادبیات ایران آشنا شوند.

• فال حافظ: فال حافظ یکی از رسوم رایج در شب یلدا است. در این رسم افراد با باز کردن دیوان حافظ و خواندن یک غزل از او، برای آینده خود پیش‌بینی می‌کنند. بسیاری از افراد با خواندن شعر شب یلدا را زیباتر می کنند.

• شب‌زنده‌داری: در شب یلدا مردم ایران تا پاسی از شب بیدار می‌مانند و با هم صحبت می‌کنند، بازی می‌کنند و از یکدیگر پذیرایی می‌کنند.

• تزیین سفره شب یلدا: سفره شب یلدا معمولا با وسایلی مانند انار، هندوانه، آجیل، میوه‌های فصل، شمع، گل و ... تزیین می‌شود.

شب یلدا نمادی از پیروزی روشنایی بر تاریکی و امید به آینده بهتر است. این جشن یکی از زیباترین و پرمعنی‌ترین جشن‌های ایرانی است که هر ساله با شور و حال خاصی برگزار می‌شود.

رسوم جدید شب یلدا